Kaliforniya Eyalet Genelinde Bina Yönetmeliğinde Somutlaştırılmış Karbonu Sınırlandırıyor

Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Kaliforniya eyaleti yakın zamanda yapı yönetmeliğinde ticari ve okul binalarında somutlaştırılmış karbon emisyonlarını sınırlayacak değişiklikleri onayladı. California Building Standards Commission (CBSC), değişikliklerin 2023 Ağustos ayı başında yürürlüğe girmesini oylayarak eyaleti, bazı yapılarda zorunlu somutlaştırılmış karbon azaltımını gerçekleştiren ülkedeki ilk eyalet haline getirdi. AIA California'nın çalışmalarına liderlik eden mimar Michael Malinowski, "Yapı yönetmeliğini bu biçimde kullanmak, inşaat sektöründe 'her zamanki gibi iş yapma' anlayışını iklim eylemini de kapsayacak biçimde değiştirmek açısından önemlidir." dedi.

Son senelerde mimarlık ve tasarım alanında sıklıkla tartışılan bir mesele olan somutlaştırılmış karbon, imalat, inşaat, bakım ve nihai yıkım da aralarında olmak üzere bir yapının bütün ömrü boyunca ortaya çıkan karbon emisyonlarını kapsamaktadır. Değişiklikler üzerinde politika yapıcılarla yakın işbirliği içinde çalışan AIA California'ya göre, yeni yönetmelik 9.230 m2'den büyük ticari yapıların ve 4.650 m2'den büyük okul projelerinin inşasında, tadilatında veya uyarlanarak yeniden kullanımında somutlaştırılmış karbon emisyonlarını sınırlandıracak.

"Ülkedeki en gelişmiş enerji kanunu"

AIA California Başkanı Scott Gaudineer, "Enerji kullanımını veya operasyonel karbonu azaltan yöntemlerle somutlaştırılmış karbonun etkisinin ortadan kaldırılması 80 yıla kadar uzayabilir; dünyanın bu kadar vakti yok. Division of the State Architect ve California Building Standards Commission'ın eylemleri kültürel bir değişimi ifade ediyor. Kaliforniya yasaları tarafından öngörülen dekarbonizasyon zaman çizelgelerini karşılamak için operasyonel karbonun yanı sıra somutlaştırılmış karbonun da azaltılması gerekiyor." dedi. 

Bu değişiklik Kaliforniya'nın ilk eyalet genelinde yeşil yapı yönetmeliği olan ve ilk olarak 2007 yılında genel yönetmeliği tamamlamak üzere geliştirilen 2022 California Green Building Standards Code'da (CALGreen) yapılan bir değişikliktir. AIA California'nın iklim eylemlerinden sorumlu başkan yardımcısı Willaim Leddy, Kaliforniya'nın somutlaştırılmış karbonla alakalı eyalet genelinde ilk tedbirleri alan ülke konumuna gelmesinde birçok etkenin rol oynadığını söyledi. 

Leddy, "Halihazırda muhtemelen ülkedeki en gelişmiş enerji kanununa sahibiz. Daha sonra bu ilerlemeye devam ediyor ve vali 2030 senesine kadar Kaliforniya eyaletini karbonsuzlaştırmaya büyük öncelik veriyor. Yapıların iklim değişikliğine neden olan sera gazlarının global olarak yüzde 40'ını nasıl oluşturduğunu gösterebildik. Bunun oldukça kolay bir ikna yöntemi olduğunu düşünüyorum." dedi. 

Sektör uzmanları, yapı tasarımı ve inşasında karbon emisyonlarını azaltmak için yönetmelikte ortaya konan üç uyum yolundan birini takip edebilir. Bu yollardan biri var olan bir yapının en az yüzde 45'inin yeniden kullanılmasına dayanan, diğeri belirlenen salım limitlerini karşılayan malzemelere dayanan ve üçüncüsü de yapı salımlarını her aşamada değerlendiren bir yöntem olan Tüm Bina Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi analizini uygulayan yollardır. Leddy, Tüm Bina Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi analizinin "daha etkili ve sonuçta daha doğru" bir yöntem olduğunu ifade etti.

Leddy, "Hedef bunu kolayca adapte edilebilir ve aynı zamanda kolayca başarılabilir hale getirmekti.Gerçekten de bütün olay bunu herkes için erişilebilir kılmaya çalışmak ve daha detaylı hesaplamalar yapacak teknik altyapıya sahip olmayan kişileri dışlamamak." dedi. 

Leddy'ye göre kanunun ileride daha küçük yapılara da uygulanması ümit ediliyor. Leddy, "Fikir 100.000 fit karelik ticari bina sayısının daha aşağı bir sayıya ineceği ve düşmeye devam edeceği yönündedir. Buradaki fikir nihayetinde konut ölçeğini de kapsayacak olmasıdır." 

Yeni değişiklikler 1 Temmuz 2024'te uygulamaya girecek ve AIA California inşaat sektörü profesyonellerini yeniliklere hazırlamak maksadıyla bir dizi seminere ev sahipliği yapacak. Kaliforniya'nın başka bir yerinde 2022 yılında Los Angeles kenti, bütün yeni inşaatların sıfır karbonlu olmasını gerektirecek bir yönetmelik önerdi. Şu anda inceleme sürecindedir. Değişiklikler Kuzey Norfolk Milletvekili Duncan Baker'ın 2022'de benzer bir yasa tasarısı önerdiği Birleşik Krallık'ta olduğu üzere somutlaştırılmış karbon emisyonlarını dikkate almaya ilişkin diğer yeni çabalara katılırken, Norman Foster kısa süre önce 2021 COP26 iklim konferansında yapı endüstrisi genelinde tüm yaşam boyu emisyonlar için daha yüksek standartlar oluşturulması talebinde bulundu.