Barselona’daki D·Origen Coffee'de Döngüsel Tasarım
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Barselona’nın kalbinde, Antoni Gaudí’nin erken dönem yapılarından biri olan ve Casa Calvet’in içinde yer alan D·Origen Coffee Roasters, atığını mimariye dönüştüren öncü bir projeye imza atıyor. Yeni açılan bu kafe, kullanılan kahve telvelerini heykelsi mobilyalara dönüştürerek atıkla tasarımı buluşturuyor.
Koku, Işık ve Malzemenin Dönüşümü
Mekâna girildiğinde ilk hissedilen şey kahvenin kokusu oluyor. Ardından kıvrımlı tezgâhtan yayılan amber tonlarındaki ışık dikkat çekiyor. Ancak bu yüzey reçineden değil — demlenmiş, servis edilmiş, ardından atılmış ve yeniden tasarlanmış kahve telvesinden oluşuyor. Sıkıştırılıp parlatılan bu yüzey hâlâ kahve kokusunu taşıyor; tanecikler ve desenler, ham maddenin doğal izlerini koruyor.
Kahve Telvesinden Üretilen Mobilyalar
Taburelerden aydınlatmalara, tezgâhlardan dekoratif elemanlara kadar her şey, sadece birkaç metre öteden toplanan kahve atıklarıyla üretilmiş. Bu proje, atığı sadece yeniden kullanmakla kalmıyor; onu bir yapı malzemesi ve estetik bir ifade biçimi olarak yeniden tanımlıyor.
Proje; Madrid merkezli dijital üretim stüdyosu LOWPOLY, parametrik tasarımcı Arturo Tedeschi ve Humap Design iş birliğiyle hayata geçirilmiş. Başlangıçta bir döngüsel tasarım denemesi olan bu fikir, bugün tam anlamıyla gerçekleştirilmiş bir iç mekân prototipine dönüşmüş durumda.
Dijital Üretim ve Parametrik Tasarımın Gücü
Mobilyaların tasarımı, parametrik modelleme ve üretken sistemler alanında tanınan Arturo Tedeschi tarafından geliştirilmiş. Ortaya çıkan formlar organik, akışkan ve yapısal bir dile sahip. Spiral hatlar ve kıvrımlar doğayı anımsatsa da birebir taklidi amaçlamıyor. Mekânın tarihî dokusuna saygılı, ölçekte dengeli ve işlevsel bir yerleşimle bütünleşiyor.
Her bir mobilya bileşeni, özel olarak geliştirilen parametrik modellerle hem biçim hem de performans açısından optimize edilmiş.
Üretimde kullanılan tüm mobilyalar, LOWPOLY’nin geliştirdiği LOWIMPACT® adlı özel bir biyokompozit malzemeden üretilmiş. Bu malzeme; kurutulmuş kahve telvesi ile geri dönüştürülmüş, biyobazlı PLA (polilaktik asit) karışımından oluşuyor. %98 organik içerikli, biyolojik olarak parçalanabilir ve fosil yakıt içermeyen bu karışım, sıcak ve doğal bir yüzey dokusu sunuyor.
Her üretim partisi, içeriğindeki organik yapı nedeniyle benzersiz. Pigment tonları baskıdan baskıya farklılık gösteriyor, bu da her parçaya özgün bir nitelik kazandırıyor. Yüzeyde kalan organik parçacıklar, estetik bir detay olarak korunuyor.
Katman Katman Kahveyle Yazılan Formlar
Mobilyaların üretimi, özel olarak tasarlanmış robotik kollar aracılığıyla gerçekleşmiş. Yüksek organik içerikli bu malzeme, büyük hassasiyetle katman katman yazdırılmış. Sonrasında herhangi bir cilalama ya da kaplama işlemi uygulanmadan, doğal formu ve dokusuyla bırakılmış. Bu yaklaşım, üretimdeki farklılıkları kusur değil, tasarım unsuru olarak öne çıkarıyor.
Döngüsel Tasarım
D·Origen Coffee Roasters'de uygulanan model, yalnızca geri dönüşüm değil, kapsamlı bir döngüsel sistem öneriyor. Kahve telvesi toplanıyor, işlenmek üzere dışarı gönderiliyor, baskıya hazır malzeme olarak geri dönüyor. Mobilyalar kullanım ömrünü tamamladığında ise, LOWPOLY’nin iade programı sayesinde yeniden ham maddeye dönüştürülerek sisteme geri kazandırılıyor.
Bu yaklaşım, kahve atıklarının neden olduğu çevresel etkileri azaltmayı hedefliyor. Zira dünya genelinde kahve telvesi, en yaygın ama en az değerlendirilen organik atık türlerinden biri. Depolama alanlarında metan salarak atmosfere ciddi zarar veriyor. Bu kafe, bu süreci tersine çevirerek atığa ikinci bir yaşam veriyor.
Yenilikçi Malzemelerle Mimariye Yeni Bir Yön
D·Origen Coffee Roasters, yalnızca kahve telvesi değil, yerel gıda atıklarını mimari malzemeye dönüştüren daha geniş bir vizyonun parçası. LOWPOLY, limon kabukları, üzüm posası ve zeytin atığı gibi farklı biyolojik atıklar üzerinde de benzer kompozitler geliştirmiş.
Bugün artık büyük ölçekli robotik baskı, parametrik tasarım ve yerel üretim sistemleri deneysel olmaktan çıkıp ölçeklenebilir çözümlere dönüşmüş durumda. Bu teknoloji, hem tasarım sürecini hem de malzeme tedarik zincirini dönüştürüyor.
Kahve Tüketimi, Malzeme Potansiyeline Dönüşüyor
Dünya genelinde her gün milyarlarca fincan kahve tüketiliyor. Bu devasa tüketimin yalnızca küçük bir kısmının bile değerlendirilmesi, sürdürülebilir mimari açısından büyük bir potansiyel sunuyor. D·Origen Coffee Roasters, bu potansiyelin somut bir örneği olarak karşımıza çıkıyor.
Gıda atıkları, hesaplamalı tasarım ve dijital üretim tekniklerinin birleştiği bu proje, entegre bir sürdürülebilirlik sisteminin yaşayan prototipi olarak dikkat çekiyor. Barselona gibi mimari mirası güçlü bir kentte, bu yenilikçi yaklaşım, hayal gücü ve teknolojinin şekillendirdiği bir geleceğe işaret ediyor.