Bu Evin %50’si Geri Dönüşümden!

Dilhan Hız / dilhan@ekoyapidergisi.org

Uzun zamandır sürdürülebilir mimarlık üzerine çalışan Finli mimar Matti Kuittinen, hem akademide yürüttüğü araştırmalarda hem de sahada, kendi tasarımlarıyla daha az kaynak tüketen yapılar üretmenin yollarını arıyor. Güncel projesi “Shadow” evi, aslında mimarlık dünyasına sorulmuş güçlü bir soru: “Bir ev, çevreye en az zararla nasıl inşa edilebilir?”

Yaklaşık 34 metrekarelik bu tiny house’un malzemelerinin yarısından fazlası ya geri dönüştürülmüş ya da doğrudan yeniden kullanılmış. Yani Shadow, sıradan bir evin karbon ayak izinin yarısından bile daha düşük bir etkiye sahip. Dahası, klasik bir evin tükettiği malzemenin sadece beşte biriyle ortaya çıkarılmış. Gerçek bir doğa dostu…

Kuittinen’in malzeme seçimindeki yaklaşımı oldukça dikkat çekici. Çelik yapı elemanları, izolasyon, döşeme gibi ürünleri geri dönüştürülmüş içerikli malzemelerden seçmiş başarılı mimar. Pencereler, kapılar, sabit mobilyalar, hatta banyo elemanları gibi parçalarıysa ikinci el olarak, yani doğrudan yeniden kullanarak projeye dahil etmiş. Çoğu malzemeyi yerel tedarikçilerden edinmiş; böylece nakliye kaynaklı karbon salımını da minimuma indirmiş. Prefabrik üretim süreci de, çevresel etkiyi azaltmada önemli bir rol oynamış. Evin üretildiği tesis, yerleştirildiği arsanın yalnızca 10 kilometre uzağında olduğundan, taşıma süreci neredeyse yok denecek kadar düşük emisyonla tamamlanmış. Ayrıca, yapı arazideki ağaçlara zarar vermeden yerleştirilmiş ve temeller de mühendislerle optimize edilerek mümkün olan en az müdahaleyle uygulanmış.

Çok Kolay Olmamış

Yapının içine gelirsek… Shadow’un planı gerçek bir minimalizm örneği. Geniş ana hacim, çalışma, uyku ve oturma işlevlerini bir arada sunuyor. Ayrı tutulan özel alanlar banyo, küçük uyku odaları ve saunadan oluşmakta. Bu yaklaşım, hem yerden tasarruf sağlıyor hem de yaşam alışkanlıklarını sadeleştiriyor.

Her şey göründüğü kadar kolay olmamış elbette. Kendi evi için tasarım yapmak, Kuittinen’in tabiriyle “karar vermesi en zor süreç”miş. Dört ayda tamamlanan inşaat, toplamda yaklaşık 88 bin euro gibi Finlandiya standartlarının biraz altında kalan bir bütçeyle hayata geçirilmiş. Ama Shadow’un esas farkı, bir evden çok daha fazlasını temsil etmesinde. Kuittinen’in amacı, küçük tatil evleri yapmak değil. Shadow, onun ana yaşam alanı. Kuittinen, bize alıştığımız yaşam standartlarını sorgulatıyor: Gerçekten neye ihtiyacımız var? Bir evin değeri, kullandığı metrekarelerden mi, yoksa geleceğe bıraktığı izden mi ölçülmeli? Mimarın cevabı net: “Daha az kaynakla da konforlu yaşamak mümkün.”