Foster + Partners ve Kraliçe II. Elizabeth Ulusal Anıtı
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Dünyaca ünlü mimarlık ofisi Foster + Partners, Kraliçe II. Elizabeth anısına Londra'nın St. James's Park’ında yapılacak olan Ulusal Anıt Tasarımı Yarışması'nı kazandı. Şubat 2025’te oluşturulan ve kısa listeden seçilen ofis, hem Kraliçe’nin hayatını onurlandıran hem de kamusal bir deneyim sunan kapsamlı bir master plan geliştirecek.
Anıt Nerede Konumlanacak?
Yeni ulusal anıt, Londra’nın tarihi ve anayasal önemi yüksek St. James’s Park bölgesinde yer alacak. Tasarım, mevcut Blue Bridge’in yerini alacak yeni bir köprü, iki ayrı bahçe ve Prens Philip’e ithaf edilen yeni bir kapıdan oluşuyor.
Foster + Partners’ın Tasarımı
Kazanan proje; gelenek ve modernlik, kamusal görev ve özel inanç gibi ikilikleri mimari bir anlatıyla buluşturuyor. Jüri, tasarımı şu gerekçelerle övdü:
- Resmî ve gayriresmî unsurların dengesi
- Anıtın konumuna duyarlılığı
- Teknik yeterliliği ve sanatsal yaklaşımı
- Ziyaretçiler için anlamlı ve erişilebilir bir deneyim sunması
Kraliçe’nin Düğün Tacından İlham Alan Tasarım
Tasarımın merkezinde yer alacak olan yeni köprü, Kraliçe II. Elizabeth’in düğün tacından esinlenilen cam korkuluklara sahip. Mevcut Blue Bridge’in yerine geçecek olan bu yapı, parkın doğal akışını ve güzergâhını kesintiye uğratmayacak şekilde konumlandırılıyor.
Yeni plan dahilinde oluşturulacak iki ayrı bahçeden biri Birleşik Krallık halklarına, diğeri ise İngiliz Milletler Topluluğu’na adanacak. Bu ikili yapı, bir “birleştirici yol” ve köprü ile birbirine bağlanacak.
Norman Foster’ın Açıklaması
Foster, “Kraliçe’yi hem resmî hem gayriresmî yönleriyle tanıma fırsatım oldu. Tasarımımızda bu çift yönlü kimliği yansıtmayı hedefledik. Sanat ve teknolojiyi zarifçe harmanlayarak her yaştan ve ilgiden ziyaretçiye hitap eden, çevreye duyarlı bir proje geliştirdik.” dedi.
Çok Disiplinli Kazanan Ekip
Proje, yalnızca mimarlık değil; peyzaj, sanat, dijital yönlendirme, sürdürülebilirlik ve erişilebilirlik gibi birçok alandan uzmanların iş birliğiyle geliştiriliyor. Ekibin öne çıkan üyeleri:
- Foster + Partners: Ana tasarım ve mühendislik sorumlusu
- Yinka Shonibare: Sanatçı
- Michel Desvigne: Peyzaj mimarı
- Purcell: Kültürel miras danışmanı
- Nigel Dunnett Studio: Ekoloji danışmanı
- 2x4: Dijital tasarım
- David Bonnett Associates: Erişilebilirlik
- Arup: Lojistik ve güvenlik
- Eckersley O’Callaghan: Cam yapı mühendisliği
- DP9, Gardiner & Theobald: Planlama ve maliyet yönetimi
Figüratif Heykeller ve Nihai Açıklama Nisan 2026’da
Anıta dahil edilecek figüratif heykeller için sanatçılar henüz seçilmemiş. Tüm detaylar, Kraliçe’nin 100. doğum yılına denk gelen Nisan 2026’da açıklanacak. Aynı dönemde, Birleşik Krallık genelinde bir miras programı da hayata geçirilecek.
Yarışmanın Diğer Finalistleri
Foster + Partners, aşağıdaki güçlü rakipleri geride bırakarak birinci seçildi:
- Heatherwick Studio + Halima Cassell ve Arup
- J&L Gibbons + Michael Levine RDI
- Tom Stuart-Smith + Jamie Fobert Architects
- WilkinsonEyre + Andy Sturgeon Design ve Atelier One