Kentsel Dönüşümün Önemi
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Frankfurt’taki Alman Mimarlık Müzesi (DAM), Almanya’da yeni kentsel mahallelerin nasıl tasarlandığını ve inşa edildiğini sorgulayan etkileyici bir sergiye ev sahipliği yapıyor: “Bugünün Şehirleri Nasıl İnşa Edilir?” (Building Cities Today?). 28 Haziran – 2 Kasım 2025 tarihleri arasında ziyarete açık olan sergi, sürdürülebilirlik, sosyal entegrasyon ve uzun vadeli uyarlanabilirlik gibi güncel kentleşme temaları etrafında şekillenen dokuz yenilikçi projeyi bir araya getiriyor.
Şehirlerin İnşası
Sergi, 1920’lerdeki öncü sosyal konut hareketlerinden biri olan “Neues Frankfurt” programına atıfta bulunarak başlıyor. Bu bağlamda serginin açılışı, Almanya’nın modern konut üretimi deneylerinden biri olan Römerstadt yerleşimi ile yapılıyor.
Ardından izleyiciler, 1990’lardan 2020’lere kadar uzanan sekiz farklı kentsel gelişim örneğiyle karşılaşıyor. Öne çıkan projeler arasında:
- HafenCity (Hamburg)
- Bahnstadt (Heidelberg)
- Neckarbogen (Heilbronn)
- City of Wood (Bad Aibling)
- Messestadt Riem (Münih) gibi Almanya’nın en iddialı kentsel dönüşüm alanları bulunuyor.
Kentsel Planlama ve Kentsel Dönüşüm
Her proje, kentsel planlama süreçleri, kentsel dönüşüm, çevresel stratejiler ve yönetişim modelleri hakkında detaylı bilgiler sunuyor. Eski endüstri sahaları, tren istasyonları ve havaalanları gibi dönüşüm alanlarında geliştirilen projeler kadar, henüz planlama aşamasında olan Rostock’taki WarnowQuartier gibi yeni girişimler de sergide yer alıyor.
Sergide ayrıca, hayata geçirilemeyen ama kamuoyu gündeminde geniş yer bulmuş iki proje de ele alınıyor:
- WerkBundStadt (Berlin)
- Günthersburghöfe (Frankfurt)
Bu örnekler, kentsel dönüşümün önündeki politik ve ekonomik engellere dikkat çekiyor.
Yeni Kentsel Dönüşüm Modelleri
Sergideki projeler, geleneksel tek fonksiyonel planlama anlayışının ötesine geçerek; karma kullanımlı, sosyal açıdan kapsayıcı ve ekolojik olarak duyarlı kentsel dönüşümün yükselişine işaret ediyor.
Serginin ana temaları arasında şunlar öne çıkıyor:
- Merkeziyetsiz enerji sistemleri
- Kamusal alanların bütüncül tasarımı
- Sürdürülebilir ulaşım ve hareketlilik altyapısı
- Katılımcı, çok paydaşlı planlama yaklaşımları
Mimarlık ve Kentsel Dönüşümün Önemi
Sergiye eşlik eden dikkat çekici projelerden biri, DAM’ın Frankfurt Uygulamalı Bilimler Üniversitesi ile yürüttüğü bir öğretim ve araştırma çalışması. Öğrenciler, seçilmiş mahallelerde saha çalışmaları yaparak, kentsel planlamaya dair karar alma süreçlerini modelleyen bir kutu oyunu geliştirdi: Plan.Spiel.Stadt.
Oyun, kâr amacı gütmeyen urbanequipe e.V. tarafından geliştirilen Conflicity adlı oyundan esinlenerek, Lookout GmbH oyun firması ile birlikte tasarlandı. DAM, geleneksel bir katalog yayımlamak yerine bu oyunla ziyaretçileri etkileşimli bir öğrenme deneyimine davet ediyor.
Bugünün Şehirleri Nasıl İnşa Edilir?
“Bugünün Şehirleri Nasıl İnşa Edilir?” sergisi, mahalleleri yalnızca yapılı çevreler olarak değil; aynı zamanda ekolojik, sosyal ve ekonomik dinamiklerin kesişim noktaları olarak ele alıyor. DAM, bu sergiyle mimarlığın sadece çözüm sunan değil; deneyime, diyaloğa ve dönüşüme açık bir disiplin olarak yeniden düşünülmesi gerektiğini vurguluyor.
2025’in Öne Çıkan Mimarlık Sergileri
DAM’ın bu sergisi, 2025 yılında düzenlenen dikkat çekici mimarlık etkinliklerinden sadece biri. Yılın öne çıkan diğer sergileri şunlar:
- MoMA, New York: “Nakagin Kapsül Kulesi’nin Bir Modülü”, Tokyo’dan getirilen ikonik yapı parçasının 50 yıllık geçmişine retrospektif bir bakış sunuyor.
- Studio Gang – The Art of Architectural Grafting, Aedes Architecture Forum, Berlin: Studio Gang’in altı farklı projesi üzerinden tasarım metodolojilerini araştıran kapsamlı bir sergi.
- 19. Venedik Mimarlık Bienali, 23 Kasım 2025’e kadar ziyaretçilere açık.
- Expo 2025 Osaka, Japonya’nın yapay adası Yumeshima’da, 13 Ekim’e kadar sürdürülebilir gelecek teması etrafında şekilleniyor.
Sürdürülebilir şehircilik, mimari deneyim ve sosyal etkileşim üzerine düşünenler için DAM’ın bu sergisi, kaçırılmamalı!