Küçülen Evler, Deprem Sonrası Geri Dönüş

Türkiye’nin en büyük hizmet platformu Armut.com, 2024 Ekim – 2025 Mart dönemini kapsayan son 6 aylık verilerle Türkiye’nin en kapsamlı taşınma raporunu yayınladı. 81 ildeki 125 binin üzerinde taşınma talebi analiz edilerek hazırlanan rapor, Türkiye’deki göç hareketleri, konut tercihleri ve yaşam eğilimleri hakkında çarpıcı bilgiler sunuyor.

İstanbul, Ankara ve İzmir hala merkezde; kıyı şehirlerine yönelim artıyor

Taşınma taleplerinin yüzde 38’i İstanbul, yüzde 10’u Ankara ve yüzde 9’u İzmir’den geldi. Bu üç büyük şehir, Türkiye genelinde taşınma trafiğinin odak noktası olmaya devam ederken, Antalya ve Muğla gibi kıyı şehirleri öne çıkıyor. Kıyı yaşamının cazibesi artarken, büyük şehirlerden bu bölgelere yoğun bir yönelim yaşanıyor.

Küçük evlere büyük ilgi: 1+1 ve 2+1 dairelere talep artıyor

Konut tercihlerinde dikkat çeken bir diğer değişim ise küçük evlere yönelik talebin artması. Türkiye genelinde:

1. 1+1 dairelere talep yüzde 34,4

2. 2+1 dairelere talep yüzde 7,9 arttı.

Buna karşın, 3+1 dairelere talep yüzde 11,2; 5+1 gibi büyük dairelere talep ise yüzde 7,6 azaldı. Bu eğilim, artan konut fiyatları, ekonomik koşullar ve kentsel dönüşüm nedeniyle yaşam alanlarının küçüldüğünü gösteriyor.

İstanbul net göç veriyor: Gidenler kıyıya yöneliyor

Verilere göre İstanbul, yüzde 140'lık farkla net göç veren şehir konumunda. İstanbul'dan taşınanların en çok tercih ettiği iller:

1. Ankara

2. İzmir

3. Muğla

4. Kocaeli

5. Antalya

Özellikle Bodrum, Fethiye, Edremit, Muratpaşa ve Nilüfer gibi ilçeler, taşınma taleplerinde öne çıkıyor.

Ancak İstanbul hala çekim merkezi olma özelliğini koruyor. Şehre gelenlerin büyük bölümü İzmir, Ankara, Kocaeli ve Muğla’dan geliyor. Göç edenlerin en çok yöneldiği ilçeler ise Kadıköy, Küçükçekmece, Esenyurt ve Sarıyer.

Ankara ikinci sırada: Çankaya hem taşınılan hem terk edilen ilçe

Ankara, İstanbul’un ardından en çok göç veren ikinci şehir oldu. En çok taşınılan ve terk edilen ilçe ise Çankaya. Ankara’dan taşınanların büyük kısmı Kadıköy (İstanbul), Karşıyaka (İzmir) ve Muratpaşa (Antalya) gibi merkezleri tercih etti. Özellikle Etimesgut, 1+1 ve 2+1 daire talebinde dikkat çeken bir artış yaşadı.

Deprem bölgelerinde tersine göç başladı

6 Şubat 2023 depreminin etkilediği bölgelerde göç eğilimlerinde tersine dönüş yaşanıyor. Hatay, Malatya ve Kahramanmaraş şehirlerinden şehir dışına taşınma talepleri yüzde 24-34 aralığında azalırken; bu illere geri dönüş talepleri hız kazandı:

1. Hatay’a dönüşler yüzde 107

2. Malatya’ya dönüşler yüzde 101

3. Kahramanmaraş’a dönüşler yüzde 123 oranında arttı.

Bu veriler, afet sonrası geçici göçlerin yerini kalıcı dönüşlerin aldığını gösteriyor.

Kıyı şehirleri cazibesini artırıyor: Antalya ve Muğla yükselişte

Kıyı bölgeleri, özellikle İstanbul, Ankara ve İzmir’den gelen göçlerle yeniden cazibe merkezi haline geldi. Antalya’da 2+1 dairelere olan talep yüzde 27,4 artarken, bu şehir aile yaşamına uygun uzun vadeli taşınmaların adresi olmaya başladı. Muğla’da ise Bodrum ve Fethiye, uzaktan çalışmaya uygun yapıları sayesinde popülerliğini koruyor.

Yurt dışına taşınma talepleri arttı: İngiltere yükselişte

Yurt dışına taşınma taleplerinde yüzde 26’lık artış kaydedilirken, en büyük sıçrama İngiltere’ye yönelik taleplerde görüldü: yüzde 90 artış ile İngiltere, sadece büyük şehirlerden değil Anadolu’nun dört bir yanından talep aldı.

Diğer yandan:

1. Almanya, yüzde 42’lik oranla hâlâ en çok tercih edilen ülke.

2. Birleşik Arap Emirlikleri’ne talepler ise yüzde 71 oranında düştü.

Depolama taleplerindeki artış, kalıcı göçün sinyalini veriyor

Taşınma sürecine eşlik eden eşya depolama talepleri de önemli ipuçları sunuyor:

1. Genel depolama talebi yüzde 19

2. 1 yıllık depolamalarda yüzde 27

3. 2 yıl ve üzeri depolamalarda ise yüzde 17 artış görüldü.

Bu artış, özellikle yurtdışı taşınmalarla birleştiğinde, birçok kişinin dönmemek üzere kalıcı göç planladığını gösteriyor.

Türkiye’nin göç haritası yeniden çiziliyor

Armut.com’un verileri, Türkiye’deki taşınma dinamiklerinin büyük bir değişimden geçtiğini ortaya koyuyor. Küçük evlere yönelim, kıyı şehirlerine göç, deprem bölgelerine dönüş, yurt dışına kalıcı taşınma planları ve İstanbul’un net göç veren şehir haline gelmesi, yeni yaşam biçimlerinin ve önceliklerin habercisi.

Bu eğilimler, sadece gayrimenkul sektörünü değil, aynı zamanda şehir planlaması, altyapı yatırımları ve toplumsal yaşamı da doğrudan etkileyen unsurlar olarak öne çıkıyor.