Macaristan Mimarlık Merkezi ve Müzesi İnşa Sürecine Hazırlanıyor
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Macaristan Mimarlık Merkezi ve Müzesi, BIVAK Studio’nun Tér és Forma Szeged Építéstervező Ltd. ile birlikte geliştirdiği tasarım sayesinde yapı ruhsatını aldı. Budapeşte’nin önde gelen noktalarından Városligeti Fasor ile Bajza Caddesi’nin kesişiminde konumlanan proje, kentsel doku içinde kültürel ve mesleki etkileşimi teşvik edecek bir merkez oluşturmayı hedefliyor. Aralık 2023’te Macaristan Sanat Akademisi tarafından düzenlenen iki aşamalı uluslararası açık mimari yarışmada birincilikle ödüllendirilen tasarım, yakında inşaat sürecine giriyor.

Projede neler var?
Proje, mimari çeşitliliği ve yeniden kullanım yaklaşımıyla dikkat çekiyor. Kapsamında:
Yeni bir ana binanın inşası
Yüzyıllık iki miras villanın restorasyonu
İki kapalı ofis binasının modernizasyon
Açık, halka açık bir kentsel park alanı yer alıyor.
Tasarım ekibi, yer üstünde inşa edilecek alanın yaklaşık %75’inin mevcut yapıların yeniden kullanımı veya yenilenmesiyle oluşturulacağını belirtti. Bu yaklaşım, sürdürülebilirlik ilkesine uygun olarak kaynakları verimli kullanmayı ve tarihi mirası korumayı ön planda tutuyor.

Gelenekten ilham alan modern mimari
Yeni ana binanın formu, geleneksel kırsal yapılardan —ambarlar ve tahıl depoları gibi— ilham alıyor. Yapı, Városligeti Fasor boyunca uzanan eski sanatoryumlar ve villalarla ölçek açısından uyum sağlarken, silüeti ve malzeme tercihleriyle çağdaş bir mimari dil sunuyor.

Öne çıkan unsurlardan biri, yaklaşık 3.000 m2’lik cam seramik cephe. Bu cephe, zanaatkârlar ve programcıların bir yıl süren ortak çalışmasıyla üretildi. Kristal sırlı yüzey, dijital tasarım ve üretim teknikleriyle birleşerek hem geleneksel el işçiliğini hem de teknolojiyi yansıtan benzersiz bir malzeme niteliği oluşturuyor.
Kamusal alanlar ve çok yönlü programlar
Binanın iç mekânı, merkezi bir sergi çekirdeği etrafında farklı tavan yükseklikleriyle tanımlanmış ve alanlar farklı şeklinde planlanmış. Ziyaretçilere ve mimarlık profesyonellerine hitap eden bu alanlar arasında:
Kafe
Müze mağazası
“Spacebox” deneyim alanı
Mimarlık pazarı yer alıyor.
Ayrıca koleksiyon yönetimi, miras koruma araştırmaları ve eğitim programlarına da yer verilen merkez; konferanslar, atölyeler ve mimarlık kampları gibi etkinliklerle mimarlık kültürünü geniş kitlelere ulaştırmayı amaçlıyor. Proje, “Mimarlık herkes içindir” ilkesiyle toplumun her kesimine hitap eden kapsayıcı bir yapı olmayı hedefliyor.

Müze mimarisinde yeni trendler
Macaristan Mimarlık Merkezi ve Müzesi projesine paralel olarak, ülkede ve uluslararası alanda dikkat çeken birçok müze projesi gündemde. Öne çıkanlar arasında:
Bjarke Ingels Group (BIG): Debrecen’deki yeni Macaristan Doğa Tarihi Müzesi için seçildi.
Kistefos Müzesi Galerisi Yarışması: Kengo Kuma, Lina Ghotmeh ve Snøhetta’nın finalistler arasında yer aldığı yarışma heyecanla takip ediliyor.
OMA tarafından tasarlanan New Museum’un genişleme projesi ise 2025 sonbaharında açılacak yeni nesil kültür yapılarından biri olarak öne çıkıyor.