Mars’ta Su Altı Şehri

Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Clouds Architecture Office, Venedik Bienali 2025 için Mars’ın yüzeyinin altına yerleşmiş su altı bir tüccar şehri hayal ediyor. Stüdyonun ortaya koyduğu çarpıcı soru şu şekilde:
“Mars kolonizasyonunun geleceği, sadece yüzeyde yaşamakla sınırlı kalmayıp, aynı zamanda yer altında da sürdürülebilir yaşamı içerebilir mi?”

Bu vizyonun ürünü olan “Mars Hydrosphere” (Mars Hidrosferi) projesi, 19. Venedik Bienali’nin ana sergisi olan Corderie dell’Arsenale'de yer alıyor. Proje, suyun fiziksel ve koruyucu özelliklerinden ilham alarak oluşturulan 10.000 çizimlik hayali bir simbiyotik şehir tasarımı sunuyor.

Mars’ta Yerleşimi Yeniden Düşünmek

Clouds Architecture Office, Mars’ta yüzeyin altındaki jeolojik rezervuarlar içinde yer alacak bir su altı şehir modeli öneriyor. Bu cesur fikir, Mars’taki su kaynaklarının yalnızca yaşamsal bir ihtiyaç olarak değil, aynı zamanda radyasyondan korunma sağlayan doğal bir kalkan olarak kullanılabileceğini savunuyor.

Proje; Mars’ın ince atmosferi, yüksek radyasyon düzeyi ve aşırı sıcaklık değişimleri gibi zorluklara karşı alternatif, korunaklı ve sürdürülebilir bir yaşam alanı sunmayı hedefliyor.

Yüzen Şehir Modülleriyle Sürdürülebilir Yaşam

Mars Hydrosphere, lif kablolarla desteklenen şeffaf, gerilimle şişirilmiş kubbelerden oluşan modüler bir sistem olarak tasarlanmış. Bu yüzen kubbeler, su altında yapay ışıkla aydınlatılıyor ve 3D yazıcılarla yerel Mars toprağı (regolit) taşıyıcı elemanlarıyla destekleniyor.

Proje kapsamında hayata geçirilmesi planlanan “Tüccar Şehri”, suyun altında konumlanan geniş bir yerleşim merkezi olarak kurgulanmış. Burada konutlar, ticaret alanları, araştırma laboratuvarları ve diğer yaşamsal birimler bir arada yer alacak.

Su Altında 1.000 Kişilik Bir Topluluk

Mars Hydrosphere, Mars yüzeyinin altındaki bir rezervuar içinde yer alacak şekilde tasarlandı ve yaklaşık 1.000 kişilik bir nüfusu barındırabilecek kapasitede. Yüzen modüller, sadece barınma değil; ticaret, bilimsel araştırma, üretim ve hatta akuakültür (su ürünleri yetiştiriciliği) gibi alanlara da hizmet verecek.

Su altı ortamı, hem sabit sıcaklık hem de radyasyona karşı koruma sağladığı için tercih edilmiş. Ayrıca, suyun ışığı geçirme özelliği sayesinde insanlar doğal gün ışığından faydalanabilecek. Bu durum, hem biyolojik saatlerin korunmasına, hem de zihinsel sağlık ve verimliliğin desteklenmesine katkı sağlayacak.

Mars Hydrosphere’nin Lokasyonu

Projenin önerilen yerleşim yeri, Mars’ın güney yarım küresinde bulunan Lowell Krateri. Gezegenin en alçak irtifalı bölgelerinden biri olan bu krater, uzay araçlarının doğrudan inişi için elverişli koşullara sahip. Bu özelliğiyle, su altı şehri için ideal bir zemin sunuyor.

Mars’ta Yaşam

Artan gezegenler arası göç ve gelişen roket teknolojileri, “Mars’ta insanlar nerede ve nasıl yaşayacak?” sorusunu her geçen gün daha da önemli hale getiriyor. Clouds Architecture Office, bu soruya su temelli çözümler ile yanıt veriyor.

Mars Hydrosphere, ileri mühendislik ile mimariyi bir araya getirerek Mars’ta sürdürülebilir, güvenli ve yenilikçi bir yaşam modeli sunmayı amaçlıyor. Venedik Bienali 2025’te sergilenen bu vizyoner proje, uzay mimarisine dair ezberleri bozarken, aynı zamanda gelecek nesiller için ilham verici bir şehircilik senaryosu ortaya koyuyor.