Mimaride Yeniden İşlevlendirme: Ola Palermo

Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
ODA’nın Arjantin’in başkenti Buenos Aires’in Palermo bölgesinde yer alan 160.000 m2’lik dönüşüm projesi, neredeyse dört yıllık bir sürecin ardından tamamlanma aşamasına geldi. Başlangıçta “Paseo Gigena” olarak adlandırılan proje, artık Ola Palermo ismiyle anılıyor. ODA, yerel Aisenson stüdyosu ile iş birliği yaparak Palermo’daki Gigena otoparkını yenilikçi ve kamusal yaşamla bütünleşen bir yapıya dönüştürdü.

Hipodrom ile gül bahçesi arasında konumlanan yapı yeni bir anlam kazandı

Palermo Hipodromu ile El Rosedal de Palermo Parkı’nın ortasında yer alan Playa Gigena, başlangıçta jokey Gigena’nın anısına otopark olarak inşa edilmiş. Ancak projenin mimari niteliği, eski yapının üstüne inşa edilmesi ve organik formu nedeniyle zamanla Ola Palermo adını aldı.

Kent dokusundan kopuk beton yapı, toplumsal yaşamla bütünleşti

Üç katlı ve izole bir otopark olan Playa Gigena, çevresiyle fiziksel ve işlevsel bağ kuramayan bir yapıydı. ODA’ya aynı alanı boş arsa olarak kullanma teklifi sunulmuş olmasına rağmen, ekip binayı yıkmak yerine dönüştürmeyi seçti. Bu tercih, hem mimari mirası koruma hem de sürdürülebilirlik açısından önemli bir yaklaşımı yansıtıyor.

Yapının %80’i yeniden kullanıldı, çevreyle bütünleşen bir dönüşüm sağlandı

Yapının yalnızca cephesinin, rampasının ve bazı döşemelerinin küçük bir bölümü yıkıldı. Yaklaşık %80’i korunarak yeni fonksiyonlar eklendi: sosyal alanlar, ticari mağazalar, kafe ve restoranlar, modern ofisler ve 250 araçlık yeni bir otopark bu dönüşümün parçaları oldu.

3.700 m²’lik çatı parkı ile şehre yeni bir kamusal alan kazandırıldı

Yapının en dikkat çekici unsuru, yerel bitkilerle zenginleştirilmiş 3.700 m2’lik çatı parkı. Yürüyüş ve bisiklet yolları ile çevredeki mahalleleri birbirine bağlayan bu yeşil alan, kamuya açık bir mola ve buluşma noktası işlevi görüyor.

Palermo Gül Bahçesi’ne açılan rampalar ve merdivenler

Yapının bahçeye bakan cephesi boyunca uzanan rampalar ve merdivenler, çatı parkına yavaş ve keyifli bir geçiş sunuyor. Bu erişim ağı, parkın doğal çevrenin bir uzantısı gibi algılanmasını sağlıyor.

Aktif bir çatı parkı

Genellikle çatı bahçeleri dinginlik ve içe dönüş temasıyla tasarlanır. Ancak Ola Palermo’nun çatı parkı, Buenos Aires’in dinamik yapısını ve binicilik kültürünü yansıtan, kullanıcıyı harekete geçmeye teşvik eden canlı bir alan olarak kurgulandı.

Yeni cephe tasarımı, doğa ile mimarlığı buluşturuyor

Cam cepheler, hem doğal ışığı içeri alıyor hem de çevredeki yeşil dokuyu yansıtarak yapının görsel bütünlüğünü artırıyor. Bu şeffaflık sayesinde ofis kullanıcıları şehrin panoramik manzarasını izleyebiliyor. Aynı zamanda yapının otoyola yakınlığı, ulaşımı da kolaylaştırıyor.

İnsan merkezli kentsel dönüşüm vizyonu

Eski otopark rampalarının yerini alan yaya rampaları, mahalleleri yeniden birbirine bağlarken sosyal bütünleşmeyi destekliyor. Ola Palermo, kent merkezinde sürdürülebilir ve ekonomik olarak verimli yeni bir yaşam alanı olarak konumlanıyor.

Açılış Eylül ayında gerçekleştirilecek

Arjantin’in önde gelen gazetelerinden Clarin’e göre, Ola Palermo’nun ofis alanları, terasları ve sosyal alanları Eylül ayında tamamen kullanıma açılmış olacak.

Eran Chen: “Ola Palermo, kamu-özel iş birliğinin geleceğini temsil ediyor”

ODA’nın kurucusu Eran Chen projeyi şöyle yorumluyor: “Bu proje, şehre ve halkına onlarca yıl hizmet edecek benzersiz bir yapı tipolojisi oluşturmak için kamu-özel iş birliğinin harika bir örneği. Bu tür iş birlikleri geleceğin modeli olacak. Cesaret ve liderlik gerektiriyor ama tamamlandığında bu park şehrin simgesi olacak ve belki de güney yarımkürenin en havalı ofis binası hâline gelecek.”

Mimaride yeniden işlevlendirme yaklaşımı yükselişte

2021 yılında Pritzker Ödülü’nün Lacaton & Vassal’a verilmesi, mimarlık dünyasında yeniden işlevlendirme ve sürdürülebilir tasarımların önemini artırdı. ODA’nın bu projede yeni bina inşa etmek yerine dönüşüm önerisi sunması, bu yaklaşıma cesur bir katkı olarak değerlendiriliyor. Aynı şekilde yerel yönetim ve yatırımcıların bu fikri kabul etmesi, sürdürülebilir kent vizyonuna ilham verici bir katkı sağlıyor.