Vert AHEC Projesi

Vert, günümüzün aşırı yoğun ve ısınan kent merkezlerinde çevresel fayda yaratmayı hedefleyen çift yönlü bir hikâyeye sahip. Proje yalnızca ne yaptığıyla değil, nasıl ve neyle üretildiğiyle de dikkat çekiyor. Özünde Vert, kent alanlarını doğayla buluşturan, doğal yaşam vahaları oluşturan bir kentsel yeşillendirme yapısı. 10x10x10 metre boyutlarında, sökülebilir devasa bir pergola olan Vert’in iskeleti, özel seçilmiş bitkilerin tırmanabileceği kenevir ağları taşıyor. Bu bitkiler hızlı büyüyen, ekosistem dostu türlerden seçilmiş; hem zorlu koşullara dayanıklı hem de böcek ve kuş yaşamını destekleyecek nitelikte. Ağaç dikiminin mümkün olmadığı bölgelerde bir yeşil vaha sunan Vert, böcekler ve kuşlar için habitat oluştururken, kentlilere de gölge, sığınma ve doğayla gündelik temas sağlayarak kanıtlanmış psikolojik faydalar sunuyor.

Yenilikçi tasarımı ve mühendislik detaylarıyla öne çıkan VERT, AHEC’in desteklediği kırmızı meşe glulam kullanımıyla kentlere taşınabilir bir doğa alanı sunuyor.

Malzemenin Gücü: Kırmızı Meşe Glulam Sistemi 

Avrupa’da çok fazla kullanılmayan ancak ABD ormanlarında bol miktarda bulunan kırmızı meşe (red oak) lamine ahşaptan üretildi. AHEC, sürdürülebilir şekilde yetiştirilen ancak piyasada yeterince değerlendirilmeyen Amerikan sert ağaçlarının kullanım alanlarını genişleterek hem orman ekosistemlerinin devamlılığını sağlamak hem de inşaat sektöründe daha çevreci alternatifler sunmak istiyor. Kırmızı meşe, ABD sert ağaç ormanlarının %18’ini oluşturmasına rağmen Avrupa'da az biliniyor. Vert, bu türün yapısal potansiyelini gözler önüne sererek lamine (glulam) formda kullanımını ileri taşıyor. 

Yapısal Uyum ve Mühendislik Yeniliği 

Yapının mühendislik çözüm ortakları arasında İsviçreli Neue Holzbau (NH), mühendislik ofisi Bollinger + Grohmann, ve Londra merkezli mimarlık stüdyosu Forward Studio yer alıyor. NH, 20 yılı aşkın süredir kayın, dişbudak ve meşe gibi sert ağaçlardan mühendislik ahşapları üretiyor. Kırmızı meşe glulam daha az malzemeyle daha fazla taşıma gücü sunarak hem ince kesitli hem de estetik açıdan zengin çözümler üretiyor. Fred Pittman (Forward Studio), projede tasarımın inşaat sürecine uygunluğu ve yeniden kullanım gibi konularda danışmanlık verdi. Pittman ve NH, sert ağaçların daha az malzemeyle daha çok şey yapılmasına olanak tanıdığını belirtiyor. Bu sayede yalnızca görsel olarak değil, alan kullanımında da ciddi avantajlar sağlanıyor.

Projeyi hayata geçirenler arasında Alman endüstriyel tasarım ofisi Diez Office, kent yeşillendirme uzmanı OMC°C ve Amerikan Sertağaç İhracat Konseyi (AHEC) bulunuyor. 

Yapısal Testler ve Performans Başarısı 

Kırmızı meşe glulam, Bern Uygulamalı Bilimler Üniversitesi desteğiyle çeşitli testlerden geçirildi. Dişli birleşim dayanımı testlerinde kırmızı meşe, Avrupa meşesi ve beyaz meşeden daha iyi performans gösterdi. Isıl işlem uygulanmış versiyonlar dış mekân kullanımı için daha dayanıklı olsa da, kırılganlık sebebiyle daha düşük test sürelerinde başarısız oldu. NH CEO’su Reto Schneider, “Kırmızı meşe herkesi şaşırttı.” diyerek performansın beklentileri aştığını vurguluyor.

Vert’in Mühendislik Ayrıntıları 

Yapının dikmeleri 3 metre yüksekliğinde başlıyor, toplamda 10 metreye ulaşıyor. Yük taşıma hesaplarında en belirleyici etken rüzgâr yükü oldu; bu nedenle rüzgârın bitkiler üzerindeki etkisi parametre analizlerinde özel olarak incelendi. Yapı, çelik taban plakalarına sabitlenerek hem daha kolay sökülüp takılabilir hale getirildi hem de çoklu kullanım olanağı sağlandı. Glulam parçalar, NH’nin geliştirdiği GSA bağlantı teknolojisi ile birleştirildi. Bu sistem, küçük kesitli ahşaplarda bile yüksek yük aktarımlarına izin veriyor. Yapının dış cephe kaplaması UV korumalı su bazlı bir ürünle kaplanırken, zemin döşemesi Thermory tarafından tedarik edilen ısıl işlem görmüş kırmızı meşeden oluşuyor.

Vert’in başarısı, kırmızı meşe glulamın okullar, ofisler, spor tesisleri, kamu yapıları ve kent altyapısı gibi birçok alanda kullanıma açık olduğunu kanıtladı.

Gelecekte Nerelerde Kullanılabilir?

Vert’in başarısı, kırmızı meşe glulamın okullar, ofisler, spor tesisleri, kamu yapıları ve kent altyapısı gibi birçok alanda kullanıma açık olduğunu kanıtladı. NH ve AHEC, bu malzemenin daha yaygın hale gelmesi için sonraki adımları planlıyor. “Yalnızca bir gezegenimiz var,” diyor Schneider. “Bu nedenle orman kaynaklarımızı sürdürülebilir kullanmalı, bol bulunan türlere yönelmeliyiz. Vert, bu dönüşümün önemli bir adımı.”