Zaha Hadid Architects’ten Şarika’ya Yeni Şehir
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
BEEAH Genel Merkezi’nin yanına kurulacak olan yeni şehir, sürdürülebilirlik, topluluk odaklı yaşam ve çöl estetiğiyle tasarlandı.
Çöl Kumullarından İlham Alan Mimari
Zaha Hadid Architects (ZHA), Birleşik Arap Emirlikleri’nin kültürel başkentlerinden Şarika’da hayata geçireceği Khalid Bin Sultan Şehri için hazırladığı yenilikçi master planın görsellerini kamuoyuyla paylaştı.
Projede, mimari formlar rüzgarla şekillenmiş çöl kumullarını andırıyor ve hemen yanında yer alan BEEAH Genel Merkezi’nden ilham alıyor. Bölge, tasarım ve iş dünyasına hitap eden yeni bir merkez olarak planlanmış.
Yedi Mahalle, İki Kilometrelik Merkezi Vaha ile Bütünleşiyor
Yeni şehir, tamamı gölgeli yürüyüş yollarıyla bağlanan yedi konut mahallesinden oluşacak. Bu mahalleler, 2 kilometre uzunluğundaki bir merkezi vaha çevresinde konumlanıyor.
Her mahalle; kendi kamusal meydanı, topluluk alanları ve beş dakikalık yürüme mesafesinde bulunan komşu mahallelerle entegre bir yapı sunuyor.
Kültürel ve Sosyal Yaşamı Destekleyen Donatılar
Şehir, her yaştan kullanıcıya hitap eden sosyal alanlarla zenginleştirilmiş. Planlanan önemli yapılar şunlar:
- Modern mimariye sahip cami
- Çok amaçlı kültür merkezi
- Gölgelikli açık spor alanları
- Yaratıcı sektör için tasarlanmış kuluçka merkezleri
- Farklı ölçekte kültürel mekanlar
Yeşil Vaha ile Yaşayan Şehir
Projenin merkezinde yer alan iki kilometrelik vaha, hem bir peyzaj alanı hem de bir topluluk omurgası işlevi görüyor. BEEAH iş bölgesinden güneye uzanan bu yeşil alanın sundukları:
- Gölgelikli koşu ve bisiklet yolları
- Heykel bahçeleri ve doğal yaşam havuzları
- Açık hava kafeler ve restoranlar
- Wellness alanları, dinlenme ve sosyal etkileşim noktaları
- Manzaralı konutlar ve teraslar ile bütünleşen yeşil geçişler
İklim Duyarlı, Yaya Öncelikli Kentsel Planlama
Zaha Hadid Architects, araç odaklı şehirlerin yüksek sıcaklık etkisini azaltmak için projede yaya odaklı bir kentsel planlama benimsemiş durumda.
Sürdürülebilir kentsel yaşamı destekleyen bu planın öne çıkan unsurları:
- Yerli bitkilerle gölgelenmiş yürüyüş yolları
- Geriye çekilmiş cepheler ve revaklı sokak yapısı
- Yürüme mesafesinde çocuk merkezleri, spor alanları ve sağlık klinikleri
- Isı düşürücü peyzaj düzenlemeleri
- Komşuluk ilişkilerini teşvik eden açık hava oturma alanları
Bu yaklaşım, iklim dostu şehircilik ilkeleri doğrultusunda tasarımın merkezine yerleştirilmiş.
Şarika’da Mimari Hareketlilik
ZHA’nın bu vizyoner projesine ek olarak, mimarlık ofisi HWKN de Şarika’da yapay zekâ destekli yeni bir mahalle için master planını açıkladı. Şarika, sanat ve kültür alanında uluslararası ölçekte büyüyen bir merkez konumunda. Kent, 2026 yılında üçüncü Sharjah Mimarlık Trienali’ne ev sahipliği yapacak.
Önceki edisyonlardan 2023–2024 sergisi, Tosin Oshinowo küratörlüğünde "Geçiciliğin Güzelliği: Uyum Sağlayan Bir Mimarlık" temasına odaklandı.
Bölgede Öne Çıkan Diğer Mimari Projeler
Şarika, son yıllarda pek çok öncü mimari projeye ev sahipliği yaptı. Bunlar arasında:
- Jawaher Boston Tıp Bölgesi (Renzo Piano Building Workshop - RPBW)
- Şarika Camii (MJU Engineering Consultancy tasarımı)
Bu projelerle birlikte Şarika, çağdaş mimarlık, sürdürülebilir şehircilik ve kültürel altyapı yatırımlarıyla dikkat çekiyor.