Zaha Hadid Architects Vilnius Havalimanı’nı Tasarladı
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Mimarlık stüdyosu Zaha Hadid Architects (ZHA), Litvanya kültürel mirasından ilham alarak Vilnius Havalimanı için ahşap kaplamalı, plise (kırmalı) bir çatı tasarladı.

İki mevcut terminal binası arasında yer alacak olan yeni terminal, artan yolcu kapasitesine hizmet etmeyi, Litvanya’nın ekonomik büyümesini desteklemeyi ve Baltık bölgesindeki ulaşım ağının kilit noktalarından biri olmayı hedefliyor.
Litvanya Kültürünün Buluşma Noktası: Vilnius Havalimanı
ZHA’nın Vilnius Havalimanı için önerdiği tasarım, geleneksel Litvanya motiflerini çağdaş mimari formlarla buluşturuyor. Terminal yapısı, yüksek hızlı ve yerel tren hatları, otobüs, taksi, bisiklet ve yaya yollarını içeren daha geniş bir ulaşım ana planının parçası olacak.

Uluslararası bir yarışmanın kazananı olarak seçilen bu tasarım, Baltık folklorunda önemli yeri olan elmas ve üçgen geometrilere dayanıyor.
Zaha Hadid Architects direktörü Ludovico Lombardi, “Ortaya çıkan mimari dil, hem yenilikçi hem de yerel mirasa kök salmış bir yaklaşımı temsil ediyor. Geleceğe dönük olarak, terminalin tasarımı şehri doğrudan bağlayan ulaşım ağıyla uyumlu, kesintisiz bir yolcu deneyimi sunuyor.” dedi.
Ahşapla Kaplı Plise Çatı ve Geniş Cam Cepheler
Tasarım görsellerinde, terminalin geniş cephelerinde yer alan tam boy cam panellerin metalik üçgen elemanlarla bölünerek ritmik bir cephe kompozisyonu oluşturduğu görülüyor. Plise biçimli çatıda, iç mekâna doğal ışık sağlayan elmas ve üçgen şeklinde tasarlanmış gökyüzü pencereleri yer alıyor.

ZHA, çatının iç yüzeyinde yerel ormanlardan elde edilen ahşap malzeme kullanarak, geleneksel Litvanya sanatı olan “sodai” (saman bahçeleri) kavramını çağrıştırmayı amaçlıyor. Bu sanat formu, tahıl saplarının geometrik süslemeler hâline getirilmesiyle oluşturulan asılı objelere dayanıyor.

ZHA, “Plise çatı, yerel ormanlardan elde edilen ahşapla kaplanacak ve iç mekâna kimlik katacak. Bu çatının narin ve birbirine bağlı geometrileri, bu sanat formunun estetik değerlerini yansıtıyor.” dedi.
Sürdürülebilirlik Ön Planda
Tasarımda çevre dostu çözümler de büyük rol oynuyor. Terminalin çatısında:
- Güneş panelleri
- Yağmur suyu toplama sistemleri
- Fırtına suyu yönetimi
- Atık su geri dönüşüm sistemleri gibi sürdürülebilir teknolojiler yer alacak.
Ulaşım Master Planı ve İş Birlikleri
Zaha Hadid Architects, terminal binasını Tyréns Group adlı kalkınma danışmanlığı firmasıyla birlikte tasarlamış. Tyréns Group, yapısal mühendislik ve trafik planlaması konularında projeye katkı sağlamış.