Doğa ve Betonun İç İçe Geçtiği Bir Mozole
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Amerikalı mimarlık stüdyoları Lehrer Architects ve AyD, Los Angeles’taki ünlü Hollywood Forever Mezarlığı’nda, doğa ile betonun iç içe geçtiği açık hava “dikey bir mozole” inşa etti.

Yapının tasarımında, beton plakalar, açık boşluklar ve yeşil alanlar dönüşümlü olarak kullanılarak yaklaşık 30 metre yüksekliğe ulaşan etkileyici bir mozole oluşturuldu. Bu yüksekliğiyle yapı, ABD’deki en uzun mozolelerden biri olarak öne çıkıyor.
Mozolenin yükselişi bir zorunluluktan doğdu
Proje ilk olarak 2013 yılında gündeme geldiğinde, anıtsal bir yapı hedeflenmemiş. Ancak Lehrer Architects’in kurucusu Michael B. Lehrer, projenin tasarım sürecinde arazinin ince uzun yapısı ve alan ihtiyaçlarının, yapının yüksekliğini kaçınılmaz hale getirdiğini belirtti.

Beş katlı yapı: 22.500 mezar, 30.000 küller için niş
“Dikey mozole” olarak tanımlanan yapı, beş katlı bir hacimden oluşuyor. İçeride 22.500 bireysel mezar alanı ve 30.000 kül nişi yer alıyor. Yapının en üst katından Hollywood tepeleri ve ikonik Hollywood yazısı izlenebiliyor.
Betonarme petek tasarım ve doğayla bütünleşen kurgular
Ağır mezarların taşınabilmesi için her biri yaklaşık 7.5 cm kalınlığında beton plakalar, yatay ve dikey olarak yerleştirilerek iç içe geçmiş bir petek yapısı oluşturulmuş. Bu beton kütleler ile beş kat yüksekliğinde boşluklar dönüşümlü olarak sıralanıyor.

Bu boşluklara yerleştirilen büyük saksılar, yapı boyunca ağaçların ve sarmaşıkların büyümesine imkân tanıyor. Böylece yapı, zamanla peyzajla bütünleşen bir anıta dönüşüyor.
Mozolenin yüzeyi
Yapının mezar yüzeylerinde Brezilya kuvarsiti tercih edilmiş. Bu taş hem betondan farklı bir yüzey etkisi yaratıyor, hem de yazıtlar için uygun bir zemin sunuyor. Ayrıca yönlendirme elemanlarında da benzer doğal taşlar kullanılmış.
Yapının tepe kısmında yer alan bölüm ise, uzaktan neredeyse metalik görünen kabuklu granit cephesiyle diğer katmanlardan ayrışıyor.
Mozolenin mühendislik detayları
Bazı mezar hacimleri, yapıdan konsol olarak dışa doğru taşırılarak ağaçlar için fazladan alan yaratılmış. Bu karmaşık mühendislik çözümü için dört farklı firma sürece dahil olmuş. Sonuçta yerel mühendislik firması Brandow and Johnston, orijinal tasarımı bozmadan inşaatı hayata geçirmiş.

Yapının geçiş yolları metal korkuluklu balkonlara açılıyor ve çatıya tam erişim sağlanıyor.
Doğayla bütünleşen peyzaj yaklaşımı
Yerel peyzaj mimarlık ofisi MLA ile birlikte çalışan ekip, ağaçları kat seviyelerinin üzerine taşıyacak şekilde konumlandırmış. Ayrıca katlardan aşağı doğru sarkacak sarmaşıklar, boşlukları yeşil dokuyla tamamlayacak.
Hollywood’un göbeğinde, yaşam ve ölüm döngüsünü onurlandıran bir yapı
Hollywood Forever Mezarlığı, 19. yüzyıl sonunda Joseph Earnshaw tarafından tasarlandı ve zamanla Judy Garland, Johnny Ramone gibi birçok ünlü isme ev sahipliği yaptı.

Mozole, Los Angeles için kalıcılığın sembolü haline geliyor
2025 yılının başında şehirde yaşanan büyük orman yangınlarının ardından Lehrer, yapının kalıcılığın ve sürekliliğin sembolü olduğunu da vurguluyor:
“Şehir yeniden yapılanma ve iyileşme süreciyle mücadele ederken, bu mozole Los Angeles’ın eşsizliğini, sürekliliğini, bağ kurma gücünü ve bir nebze de sonsuzluğu temsil ediyor.”
50 yıl daha hizmet verecek iki yapı daha yolda
Aynı mozole tasarımından iki adet daha inşa edilmesi planlanıyor. Bu sayede mezarlık alanı en az 50 yıl daha kullanılabilir hale gelecek. Ayrıca bu yeni yapılar sayesinde topluluk için daha erişilebilir gömü seçenekleri de sunulmuş olacak.