Kabuktan Doğan Mimari: Pier Pavilion

Dilhan Hız / dilhan@ekoyapidergisi.org

Barangaroo Limanı kıyısında yer alan bu kamusal yapı, kentin hareketli sahil hattına adeta nefes aldırıyor. Gündüzleri deniz esintisiyle serinleyen, akşamları ışığıyla limanı zarifçe aydınlatan yapı, mimarlığın sürdürülebilir malzeme arayışındaki sınırlarını yeniden çizer nitelikte doğrusu.

İstiridyeden Taşa: “Oyster Terrazzo”

Yapının en çarpıcı yanı, yüzeylerini kaplayan “Oyster Terrazzo”. Besley & Spresser ekibi, atık istiridye kabuklarını çimento bazlı bir karışımla birleştirerek yepyeni bir yapı malzemesi geliştirmişler. Bu malzeme, sadece estetik olarak değil, çevresel sorumluluk açısından da fark yaratıyor. Her yıl tonlarca deniz kabuğunun çöpe gittiği Avustralya’da, bu proje adeta “atığın yeniden doğuşu” gibi bir durum yaratmış. Yüzey parlatıldığında ise kabukların kıvrımları, renk tonları ve dokuları görünür hale geliyor ki görülmeye değer.

Doğadan Öğrenen Yapı

Örneğin Pier Pavilion’un formu ve strüktürü, bir deniz kabuğunun iç kavislerinden ilham alıyor. Merkezinde yer alan okülüs, gün ışığını içeri davet ederken doğal havalandırmayı da destekliyor. Çatıda yer alan yerel bitki örtüsü ise bir yandan ısı yalıtımı sağlarken, diğer yandan kuş ve böcekler için küçük habitatlar yaratıyor. Bu yaklaşım, sürdürülebilir mimarinin sadece enerji verimliliğiyle sınırlı olmadığını; ekosistemlerle kurulan hassas dengeyi de kapsadığını gösteren harika bir öernek bana sorarsanız…

Gerçek Bir Sürdürülebilirlik Örneği

Proje gerçek bir sürdürülebilirlik örneği. Projede kullanılan malzemelerin %90’ından fazlası ya geri dönüştürülmüş ya da yerel kaynaklardan temin edilmiş. İnşaat sürecinde atıkların %92’si yeniden değerlendirilmiş. Tüm teknik altyapı -su, elektrik, drenaj- kolonların içine gizlenerek sade, temiz bir görünüm elde edilmiş. Sonuçta ortaya çıkan yapı, endüstriyel sistemlerin karmaşasını değil, doğanın ritmini taşıyor.

Yapı, gün içinde ziyaretçilerin denize karşı oturup nefes aldığı bir mekana, akşamları ise hafifçe parlayan bir ışık heykeline dönüşüyor. Ahşap döşemeleri, terrazzo kabuğu ve dalga sesleriyle çok çekici… Pier Pavilion, Avustralya’nın sürdürülebilirlik vizyonuna katkı sunarken, aynı zamanda dünyanın dört bir yanında mimarlara sessiz bir çağrıda da bulunuyor: Doğanın atık dediğine kulak verelim…