Termal Kütle İçin Toprak Dolgulu Kil Duvarların Kullanımı
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Barselona merkezli stüdyo 08014, İbiza'nın güneyinde toprak renkleriyle doğal malzemelerden inşa edilen ferah bir konut projesini tamamladı. '24 Public Dwellings in Platja D'en Bossa' başlıklı 2600 m2'lik konut binası, düz ve kare bir kentsel arsa üzerinde yer alıyor ve dört iç avlu etrafında düzenleniyor. Kütlesi ve tasarımı rasyonel bir ızgara oluşturuyor ve basit, geometrik formlardan yararlanıyor. Çarpıcı dış cephesi ise kirli beyaz kil duvarlardan ve kare pencereleri çerçevelemek için kullanılan terracota-kırmızı bloklardan oluşuyor. Zemin kat cephesi de kırmızı bloklarla inşa edilmiş ve daha açık renkli üst katları destekleyen sağlam bir kaide gibi görünüyor; bu kesintisiz şerit, arazinin çevre duvarları haline gelerek manzarayla birleşmek için binanın ötesine uzanıyor. Ahşap dış gölgeleme unsurları, bina köşelerini vurgulayan kırmızı bloklu duvar kotları ve cephedeki havalandırmalı açıklıklar, çeşitli renkli detaylarla dış kabuğun görsel olarak noktalanmasına yardımcı olur.
Plan olarak proje, merkezi bir sirkülasyon çekirdeği etrafında eş merkezli olarak düzenlenmiş kare alanlardan oluşuyor. Oturma odaları, yatak odaları ve banyolar binanın etrafına yerleştirilirken, mutfaklar ve avlular merkeze doğru konumlandırılmış. Çekirdek, dördü tek yatak odalı ve dördü iki yatak odalı olmak üzere kat başına sekiz daireye erişim sağlar. Dört açık hava avlusu, 24 konut biriminin her birine pasif havalandırma ve bol miktarda doğal ışık için çift yönelim sağlar.
Binanın konforlu nem ve sıcaklık koşullarına ulaşmasına yardımcı olmak ve İbiza'nın genellikle sıcak ve kurak ikliminin yoğunluğunu azaltmak için bir dizi pasif tasarım stratejisi entegre edilmiş. Pencere açıklıklarındaki güneş korumalarına ve verimli çapraz havalandırmaya ilave olarak, avluların üstü, kışın ısıyı biriktiren ve yazın binayı havalandıran 'biyoklimatik atriyumlar' olarak işlev görmelerini sağlayan camlı muhafazalarla kaplanmış. Avlularda, peyzajda, çatılarda ve saksılarda yoğun yeşil alan kullanımı, ısı adası etkisini hafifleterek daha keyifli yaşam koşulları yaratılmasına yardımcı olmuş. Su ihtiyacı düşük olan bitki türleri belirlenmiş ve bunlar çatıdan toplanan ve bir yer altı sarnıcında depolanan yağmur suyu ile sulanıyor.
Projenin en ilginç yönlerinden biri, inşaat sırasında kazılan toprakla doldurulmuş termo-kil duvarlardan oluşan kabuğu. Bu alışılmadık tasarım çözümü, duvarların sıcaklık düzenlemesi ve nem kontrolü için daha yüksek bir termal kütleye ulaşmasına yardımcı oluyor. Bu fikir, 08014'te proje mimarı olan Adrià Guardiet'e göre, projenin ilk aşamalarında iki özel gereksinime yanıt olarak ortaya çıktı. Birincisi, yaz aylarında enerji performansını iyileştirmek için bina kabuğunun termal ataletini arttırıyor. İkinci olarak, konutlar arasındaki akustik yalıtımı iyileştiriyor. Guardiet, "Çok katmanlı çözümlerden ve buna bağlı daha fazla CO2 yükünden kaçınmak için yan duvarları 'çıplak' bırakmak istedik ancak bu akustik yönetmeliklere uyumu büyük ölçüde zorlaştırdı." dedi.
Sürdürülebilirlik ve akustik danışmanlarıyla iş birliği yapan mimarlar, kil blokların deliklerini doldurarak termo-kil duvarların kütlesini artırmayı tasarladı. Termal ve akustik gereklilikleri karşılamanın yanı sıra, binanın cephelerinin ve bölme duvarlarının %100'ünün saha temellerini inşa etmek için kazılan toprakla doldurulduğu göz önüne alındığında, bu çözüm aynı zamanda atıkların azaltılmasına ve projenin döngüsel ekonomisine katkıda bulunmaya yardımcı oluyor. Guardiet'e göre bu öneri, inşaat şirketinin bunun zahmetli bir faaliyet olacağı yönündeki endişeleri nedeniyle işin başında şüphe yarattı. Guardiet, "Kazılan toprağı filtreledikten sonra duvarları inşa ettiğimizde, termo-kili doldurma işinin beklenenden çok daha basit olduğunu keşfettik. Bu tür bir çözümde, uygulamanın kapsamlı bir şekilde kontrol edilmesi ve işçilerin bunu doğru bir şekilde yapmanın nedenlerini anlaması önemlidir." dedi.
Bina inşaatından kaynaklanan CO2 emisyonları tasarım ekibi tarafından 438,91 kg CO2/m2 olarak hesaplanmış, bu da geleneksel inşaat yöntemleriyle karşılaştırıldığında yaklaşık %30'luk bir azalma anlamına geliyor. Mimarlara göre bu iyileşme, biyokütle fırınlarında üretilen seramiklerin kullanılması, ahşap kirişlerin kullanılması, avluların dahil edilmesi, cephelerin geri dönüştürülmüş pamukla yalıtılması ve çatının bir Akdeniz yosunu türü olan kurutulmuş posidonia ile yalıtılması sayesinde mümkün olmuş.
