Güney Hindistan’da Yer Alan Pirinç Müzesi
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Güney Hindistan’ın Mandya bölgesinde, yemyeşil tarım arazilerinin ortasında konumlanan Pirinç Müzesi, geleneksel tuğla yapılar ve atadan kalma tarım bilgisinin şekillendirdiği bir çevrede yer alıyor. Bu özel mekân, çiftçi, tarihçi ve müzeci kimliğiyle tanınan Syed Ghani’nin evinin üst katında hayat buluyor. Syed Ghani, yerel tohumları koruma, yaygınlaştırma ve topluma aktarma amacıyla 1000’i aşkın yerli çeltik (pirinç) çeşidini yerel çiftçilerin iş birliğiyle yeniden tarıma kazandırmayı başarmış bir isim.

RC Architects tarafından Selco Foundation iş birliğiyle tasarlanan bu müze, sadece bir sergi alanı değil; aynı zamanda mimari ve kültürel bir anlatı aracı olarak öne çıkıyor. “Açık pavyon” anlayışıyla tasarlanan yapı, Syed Ghani’nin evinin sıcak ve samimi niteliğini korurken, aynı zamanda bu özel alanı toplumla paylaşılan bir kolektif hafıza mekânına dönüştürüyor.

Pirinç Müzesi; sınıf, sergi alanı ve buluşma salonu gibi çok işlevli bir yapıya sahip. Aynı zamanda Syed Ghani’nin liderliğinde yürütülen organik tarım, tohum egemenliği ve sürdürülebilir tarım uygulamaları üzerine diyalogların kurulduğu canlı bir öğrenme ortamı sunuyor.

Mimari deneyim, hem doğayla uyumlu hem de yerel malzeme kullanımıyla öne çıkıyor. Sal ağacından yapılan geçmeli sistemler, Mangalore kiremitli çatı, cam tavan pencereleri ve üstten menteşeli pencereler sayesinde pasif iklimlendirme sağlanıyor. Bu sayede hem çevresel etki en aza indiriliyor hem de içerideki tohumlar için ideal sıcaklık koşulları yaratılıyor.

Yapının ortasındaki tavan pencereli kırma çatı, doğal ışığı mekâna yumuşak bir şekilde dağıtarak iç mekânda sakin ve dengeli bir atmosfer sağlıyor. Yarı geçirgen sergi panelleri ise gün ışığını filtreleyerek tohumları korurken, ziyaretçilerin içerikle etkileşimini teşvik ediyor. İklimle uyumlu bu tasarım, müzenin temel misyonunu güçlendiriyor: koruma, paylaşım ve toplulukla etkileşim.
Bugün, Syed Ghani’nin evi yalnızca bir konut değil; bilgi üretiminin, tarımsal farkındalığın ve kültürel direnişin mekânı hâline gelmiş durumda. Pirinç Müzesi, kırsalın dönüşümüne karşı bir ses, bir duruş olarak; Hindistan’ın zengin tarım mirasını geleceğe taşıyan bir sürdürülebilirlik modeli sunuyor.