Mimarlık Geleceğe Nasıl Uyum Sağlayacak?
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Carlo Ratti küratörlüğünde gerçekleşecek 19. Uluslararası Mimarlık Sergisi, mimarlığın değişen dünyaya nasıl uyum sağlayabileceğini keşfetmeye odaklanıyor. "Intelligens. Natural. Artificial. Collective" temasıyla düzenlenen Bienal, 66 Ulusal Pavyon ve 750’den fazla katılımcıyı bir araya getirecek. Venedik şehir merkezinde yapılacak etkinlik, iklim değişikliği, nüfus hareketleri, yapay zekâ ve kolektif zekâ gibi çağımızın en kritik konularını mimarlık perspektifinden ele alıyor.

Bu yılki Bienal’de, Azerbaycan, Umman Sultanlığı, Katar ve Togo ilk kez temsil edilecek. Farklı disiplinlerden uzmanların katkılarıyla şimdiye kadarki en büyük ve kapsayıcı Venedik Mimarlık Bienali olacak.
Mimarlık iklim krizine nasıl uyum sağlıyor?
Bienal’in ana sergisi, doğal zekâ, yapay zekâ ve kolektif zekâ ekseninde şekilleniyor. Bienal’de mimarlığın, iklim krizini yalnızca hafifletmek yerine değişen koşullara nasıl uyum sağlayabileceği ele alınacak. Carlo Ratti’nin vurguladığı gibi:
“Mimarlık tarih boyunca iklim koşullarına yanıt olarak şekillendi. Ancak artık sadece krizi hafifletmek değil, değişen dünyaya uyum sağlamak da gerekiyor.”
Bu bağlamda Bienal, Venedik’in gelecekteki iklim koşullarına dair senaryoları ele alırken, nüfus dinamiklerinin kentler üzerindeki etkisini de inceliyor. Sergide şu konular öne çıkıyor:
Yapay sel simülasyonları ile kentlerin değişen su seviyelerine karşı nasıl direnç kazanabileceği
Kentsel planlama ile bakteriyoloji arasındaki etkileşimler
Yapay zekânın ahşap gibi düzensiz malzemeleri yapısal malzemeye dönüştürme potansiyeli (Kengo Kuma iş birliğiyle)
Döngüsel Ekonomi Manifestosu, malzeme yeniden kullanımına dair yeni çözümler sunacak (Arup ortaklığıyla)
Yapay zeka, mimarlığı ve kentleri nasıl şekillendiriyor?

Bienal’de yapay zekâ ve kolektif zekâ temaları, kent planlamasında yeni yaklaşımlar sunuyor:
Yapay zekâ, şehirlerdeki atıkları analiz ederek yeniden kullanım olanaklarını nasıl belirleyebilir?
Kentler, “kentsel madencilik” alanına dönüşebilir mi?
Arsenale’de robotlar, inşaat süreçlerinde nasıl kullanılabilir? (İşçi sendikalarıyla iş birliği içinde yürütülen deneyler)
Uzay keşfi ve mimarlık kesişiminde, uzay giysilerinden ilham alan malzemeler Dünya’daki yaşamı nasıl iyileştirebilir?
Venedik yaşayan bir laboratuvara dönüşüyor

Venedik, iklim değişikliği ve sürdürülebilir su yönetimi konularında deneysel bir alan olarak kullanılacak. Öne çıkan projeler arasında:
Venedik’in su arıtma ve yönetimi üzerine inovatif deneyleri
Temiz suyun espresso üretiminde kullanımı
Amazon yağmur ormanlarıyla sürdürülebilir etkileşim kurmak için COP30 ile iş birliği
"İmkânsız Konuşmalar" ile yapay zeka destekli konuşmalar
Bienal kataloğunda, yapay zekâ ile oluşturulmuş sanal tartışmalar yer alacak. “İmkânsız Konuşmalar” adlı bu format, tarihi figürlerle sanal mimarlık tartışmaları gerçekleştirerek, mimarlık ve yapay zekâ kesişiminde yeni bir entelektüel deneyim sunacak.

2025 Venedik Mimarlık Bienali, mimarlık dünyasını iklim değişikliği, döngüsel ekonomi, yapay zekâ ve kolektif iş birliği ekseninde yeniden düşünmeye davet ediyor. Mimarlık, yalnızca estetik ve işlevsellikten ibaret değil; gezegenin ve toplumların geleceğine yön verecek bir disiplin olarak konumlanıyor.
Bu heyecan verici etkinlik, mimarlığın değişen dünyaya nasıl adapte olabileceğini keşfetmek isteyenler için kaçırılmaması gerekiyor.