Şehirlerimiz Engellilere Göre Tasarlanmıyor
Engelli kanunları yıllardır hayatımızda ancak mimarlar engellilerin ihtiyaçlarını karşılamakta zorluk yaşamaya devam ediyor. CityLab tarafından yazılan bir makale hız ve verim üzerine tasarlanan şehirlerin engellileri nasıl yarı yolda bıraktığını inceliyor. Fiziksel engelleri olan kişiler bu kalabalık mahallelerde ihtiyaçlarını karşılayamıyor. “15-Dakikalık Şehir” düşüncesinde insanlar bütün ihtiyaçlarına 15 dakika yürüyerek ya da bisiklet sürerek ulaşabiliyor, ancak bu şehirler engelli kişilerin hareket ihtiyaçlarını göz önünde bulundurmuyor.
Şehir planlamacılarının şehirleri tasarlarken ihtiyaç ve işlevden önce zamana önem vermeleri gerekiyor ama zaman kazanmaya çalışırken herkesin ihtiyaçlarının aynı olduğu düşünülemez. “Eğer işe arabanızla gidiyorsanız ve trafikte beş ya da 10 dakika kalırsanız ulaşım çalışanları milyarlar harcayarak yolları genişletmeye başlarlar. Ama toplu taşıma kullanırsanız yola bir saat önce çıkmanız gerekebilir.”
Aynı zamanda Engelli Hareketleri Girişimi’nin yöneticisi olan CityLab’den Anna Zivarts, araba kullanamayan şehir insanı ile röportaj yaptı. Röportaj yapılan kişiler ulaşım hizmetlerine yakın yaşamak ile uygun fiyatlı bir evde yaşamak arasında seçim yapmak zorunda kaldıklarını belirtti. Bu kişiler çoğu zaman uygun fiyatlı yerlerde yaşamayı tercih ettiklerini ve ulaşım için aile, arkadaş ve gönüllü araçlara güvenmeleri gerektiğini söyledi. Her şehir engellilerin ihtiyacını karşılamadığı için bu şehirlerde yaşayan engelli bireyler finans durumları için konforlarından ödün vermek zorunda kalıyorlar.
Zivarts’ın araştırmasında iki öncelik açığa çıktı. İlk olarak hareket engeli olan bireyler için sabit rotalı ulaşımlara önem verilmeli. Hem de sadece pahalı şehirlerde değil, dünya üzerinde her şehir ve mahalle böyle olmalı. İkinci öncelik ise güvenli ve erişimi kolay olan yaya yolları altyapısı oluşturmak olmalı. Kaldırımlara çıkan rampalar ve yaya işaretleri olmayan şehirlerde yaşamak engelli bireyler için çok daha zorlu ve zaman alıcı olabiliyor.
Kent içi hareket çok sık tartışılan bir konu. Dünya üzerinde her şehir engellilere toplumda rahatlık ve eşitlik sağlamak için yeni tasarım çözümleri üzerinde çalışıyor. Ancak çoğu ülke bunu zorunlu kılmayı başaramıyor. .