Sürdürülebilir Mimarlık Küresel Ödülü Kazananları Açıklandı
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Mimarlıkta sürdürülebilirliğin öncülerini ödüllendiren prestijli küresel ödül, 2025 yılı kazananlarını 6 Mayıs’ta Venedik’te düzenlenen törenle açıkladı. Bu yıl “Mimarlık İnşadır” temasıyla verilen ödüller, yerelleşme, yenileme ve deneyimleme ilkeleriyle öne çıkan beş mimarlık pratiğine verildi.
Sürdürülebilir Mimarlık Küresel Ödülü Nedir?
2006 yılında mimar ve akademisyen Jana Revedin tarafından başlatılan Sürdürülebilir Mimarlık Küresel Ödülü (The Global Award for Sustainable Architecture), her yıl dünya çapında beş mimar ya da mimarlık ofisini; sürdürülebilir kalkınma, katılımcı tasarım ve topluluk odaklı yaklaşımları nedeniyle ödüllendiriyor. Ödül, mimarlığın iklim krizi, sosyal adalet ve kültürel süreklilik gibi küresel sorunlara yaratıcı çözümler sunma potansiyeline dikkat çekiyor.
2025 Ödüllerinin Teması: Mimarlık İnşadır
Bu yıl Saint-Gobain’in resmi ortaklığı ile 18. kez düzenlenen ödül programı, “Mimarlık İnşadır” temasıyla üç temel ilkeye odaklandı:
Yerelleştirme: Projeyi yerel bağlama oturtmak, yerel kaynakları ve kültürel özgünlükleri değerlendirmek.
Yenileme: Mevcut yapıları sürdürülebilir ve yaratıcı biçimde dönüştürmek.
Deneyimleme: Doğal malzemeler, çevre dostu teknikler ve katılımcı bilgiyle yenilikçi çözümler geliştirmek.
2025 Jürisi Kimlerden Oluştu?
2025 yılı jüri başkanlığını ödülün kurucusu Jana Revedin üstlendi. Diğer jüri üyeleri ise şöyle:
Marie-Hélène Contal (École Spéciale d'Architecture, Paris)
Dr. Jacopo Galli (Iuav Üniversitesi, Venedik)
Prof. Dr. Špela Hudnik (Ljubljana Üniversitesi)
Prof. Dr. Deniz İncedayı (Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi)
Prof. Dr. Salma Samar Damluji (Amerikan Üniversitesi, Beyrut)
Prof. Dr. Werner Sobek (Stuttgart Üniversitesi)
Venedik’te Ödül Töreni ve Sempozyum
Venedik Bienali kapsamında düzenlenen ödül töreni, 6 Mayıs 2025’te Università Iuav di Venezia'da gerçekleşti. Tören öncesinde düzenlenen sempozyuma, geçmiş ödül sahiplerinden Boonserm Premthada ve Marta Maccaglia, Saint-Gobain CEO’su Benoit Bazin ve Fransız mimar Eric Daniel-Lacombe katıldı. Katılımcılar; yer, dönüşüm ve deneyim kavramlarını kendi pratikleri üzerinden tartıştı.
2025 Sürdürülebilir Mimarlık Ödülü Sahipleri
1. Salima Naji (Fas)
Mimar ve antropolog Naji, Fas'ın kültürel mirasını korumaya ve restore etmeye odaklanıyor. Yerel topluluklarla çalışarak geleneksel yapı tekniklerini modern çözümlerle harmanlıyor, sosyal gelişimi destekliyor.
2. Hoang Thuc Hao (Vietnam)
1+1>2 mimarlık ofisi ile kırsal bölgelerde projeler yürüten Hao, toplulukları tasarım ve inşa sürecine aktif olarak dahil ediyor. Bambu gibi doğal malzemelerle yaptığı deneysel yapılar, mimarlık ve eğitim arasında köprü kuruyor.
3. La Cabina de la Curiosidad (Ekvador)
Marie Combette ve Daniel Moreno Flores liderliğindeki ekip, mimarlığı sanat ve zanaatla buluşturuyor. Geleneksel teknikleri ve yerel malzemeleri kullanarak kültürel mirası geleceğe taşıyorlar.
4. Marie ve Keith Zawistowski (ABD / Fransa)
OnSITE stüdyosu kurucuları, mimarlığı deneyimsel bir öğrenme süreci olarak görüyor. Öğrencilerle birlikte gerçek projeler ürettikleri designbuildLAB programı, bugün Grenoble’da devam ediyor.
5. Andrea Gebhard (Almanya)
Coğrafyacı ve kentsel peyzaj planlamacısı Gebhard, kullanılmayan alanları (çatı, boş arsa vb.) kamusal yeşil alanlara dönüştürüyor. Şehirlerin iklim sorunlarıyla mücadelede peyzaj mimarlığını temel bir araç olarak savunuyor.
Mimarlıkta Sürdürülebilirliğin Geleceği
2025 yılına giren Sürdürülebilir Mimarlık Küresel Ödülü, mimarlığın çevresel, sosyal ve kültürel sorumluluklarını görünür kılmayı sürdürüyor. Ödül, gerçek sürdürülebilirliğin insanla, yerle ve amaçla kurulan mimari bağda yattığını vurgulayarak ilham verici projeleri dünyaya tanıtmaya devam ediyor.