2024 Venedik Bienali’nde Sürdürülebilir Mimari
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
2024 Venedik Bienali kapsamında, mimarlık ve dijital üretim alanlarında çığır açan bir yapı sergilendi: DIAMANTI Kemer Yapısı. Avrupa Kültür Merkezi’nin Personal Structures (Kişisel Yapılar) sergisinde yer alan bu proje, sürdürülebilirlik, hesaplamalı tasarım ve malzeme inovasyonu konularında dikkat çeken vizyoner bir yaklaşım sunuyor.

DIAMANTI: 3D Baskılı Betonun Yeni Yüzü
On metrelik uzunluğuyla öne çıkan DIAMANTI, 3D beton baskı (3DCP) teknolojisi ile üretilmiş. Yapı, geleneksel yöntemlerin aksine çelik donatı ya da kalıba dökülen beton kullanmıyor. Bunun yerine, özel olarak tasarlanmış geometrik bir sistem ve gerilme kabloları ile bir arada tutuluyor.
Bu yapısal yenilik sayesinde, DIAMANTI hem çevresel olarak sürdürülebilir hem de mühendislik açısından radikal bir çözüm sunuyor.
Alışılmışın Dışında Bir Malzeme Kurgusu
DIAMANTI, alışılmış malzeme hiyerarşisini tersine çeviriyor. Geleneksel olarak beton zemin, ahşap ise üst yapı malzemesi olarak kullanılırken, bu projede çapraz lamine ahşap (CLT) platform temel görevi görüyor ve beton yapı üstte yer alıyor.

Bu tercih, hem yapının hafifliğini artırıyor hem de gömülü karbon ayak izini azaltarak çevreye duyarlı bir yaklaşım sergiliyor.
Gücünü Geometriden Alan Tasarım: TPMS Formu
DIAMANTI kemer yapısının formu, elmas şekilli üç yönlü periyodik minimal yüzey (TPMS) geometrisine dayanıyor. Bu özel form, sıkışma ve gerilme kuvvetlerini dengeli şekilde dağıtarak yapıya yüksek stabilite ve işlevsellik kazandırıyor.
Bu da sadece estetik açıdan değil, yapısal verimlilik anlamında da yeni bir tasarım dilinin doğduğunu gösteriyor.
Çok Disiplinli Bir İş Birliğiyle Hayata Geçti
Proje, University of Pennsylvania bünyesindeki Polyhedral Structures Laboratory (PSL) liderliğinde yürütülmüş. Sürece; City College of New York, Villanova University, Sika Group ve Amsysco gibi farklı disiplinlerden akademik ve endüstriyel ortaklar katkı sunmuş.
Malzemeden tam ölçekli 3D üretime kadar her bir bileşen, projeye uzmanlığıyla değer katmış. Sonuç olarak, modüler, geri dönüştürülebilir ve yüksek teknolojiyle üretilmiş bir mimari prototip ortaya çıkmış.
Geleneksel İnşa Yöntemlerine Alternatif Bir Çözüm
DIAMANTI kemeri, klasik betonarme sistemlerinden farklı olarak çelik donatıya ihtiyaç duymadan kendi geometrisiyle ayakta duruyor. Yapının içindeki boşluklardan geçen gerilme kabloları, sistemin dengede kalmasını sağlıyor.
Bu yöntem, yapının:
Daha hafif olmasını,
Daha hızlı monte edilebilmesini,
Daha az atık üretmesini mümkün kılıyor.
Hesaplamalı Tasarımın Gücü
Hesaplamalı tasarım artık yalnızca algoritmalarla sınırlı değil. Büyük veri ve makine öğrenimi destekli sistemlerle artık önceden hayal bile edilemeyen formlar üretilebiliyor.

DIAMANTI’nin tasarımcıları, yapının biçimini gerilme ve sıkışma kuvvetlerini analiz ederek oluşturmuş. Bu sayede hem estetik hem de yapısal olarak güçlü bir mimari dil ortaya çıkmış.
Geleceğin Mimarisi Venedik’te Sergileniyor
Venedik'te Giardini della Marinaressa alanında sergilenen DIAMANTI Kemer Yapısı, geleceğin inşaat yöntemlerine dair önemli ipuçları veriyor:
Daha hafif,
Daha verimli,
Daha sürdürülebilir yapılar artık mümkün.
Bu proje, dijital üretimle birleşen ileri mühendisliğin, mimaride neleri mümkün kılabileceğini gözler önüne seriyor.