Net Sıfır Karbonlu Sosyal Konut Projesi
Nüshet Çamuşoğlu / nushet@ekoyapidergisi.org
Londra merkezli Satish Jassal Architects, Haringey ilçesinde atıl bir araziyi dönüştürerek net sıfır karbon salımlı bir sosyal konut projesi inşa etti. Haringey Belediyesi tarafından geliştirilen Edith Road projesi, sürdürülebilir sosyal konut anlayışına yeni bir örnek oluşturuyor.
Üç farklı tuğla yapıdan oluşan proje, beş daire, bir dubleks ve iki sıra evden meydana geliyor. Tüm konutlar, ortak bir avluya bakacak şekilde yerleştirilmiş. Satish Jassal Architects, projeyi sadece mimari değil, aynı zamanda sosyal bir model olarak da kurgulamış. Stüdyo, mevcut sosyal konut tipolojilerine alternatif üretmeyi ve ulusal standartların ötesine geçen bir kalite sunmayı hedefliyor.
Bağlamla güçlü ilişki kuran mimari yaklaşım
Stüdyo kurucusu Satish Jassal, projeyi şöyle özetliyor: “Tasarım, geleneksel ve modern kent dokuları arasındaki kopuk ilişkiyi yeniden bütünleştirme amacı taşıyor. Bu sosyal konut projesi, üç cepheli formla hem bağlama ve manzaraya duyarlı hem de ortak yaşamı destekleyen nitelikli bir kamusal alan yaratıyor.”
Jassal, konutların çift ve üç cepheli planlamayla, park manzaralarına güçlü görsel bağlantılar sunduğunu ve dış mekân kalitesini artırdığını vurguluyor.
Kırmızı tuğlalar ve çevreye uyum
Projede kullanılan kırmızı tuğla, çevredeki sıra evlerle bütünlük sağlarken, yerel kiliselerin taş detayları ve metal korkuluklarıyla da kontrast oluşturarak nitelikli bir görünüm sunuyor. Malzeme tercihi yalnızca estetik değil; yapı kimliği, çevreyle kurduğu diyalog ve sürdürülebilirlik açısından da dikkatle seçilmiş.
Ortak avlu ve sosyal etkileşim alanları
Projede özel ve ortak açık alanlara büyük önem verilmiş. Zemin kattaki daireler özel bahçelerle, üst katlardakiler ise çıkıntılı balkonlarla donatılmış. Merkezde yer alan ve bir sebze bahçesi de içeren ortak avlu, komşuluk ilişkilerini teşvik eden sosyal bir alan işlevi görüyor.
Girişte yer alan cam çekirdek, hem mimari bir odak noktası oluşturuyor hem de daireleri ortak avluya bağlayarak kullanıcı deneyimini artırıyor. Projedeki üçüncü yapı ise bisiklet deposu olarak değerlendirilmiş.
Doğal ışık, çapraz havalandırma ve manzara
Her birim, çift ya da üç cepheli tasarımıyla doğal ışık ve havalandırmadan en üst düzeyde yararlanıyor. Dairelerin tümü, yakındaki parka doğrudan görsel erişim sağlayacak şekilde konumlandırılmış.
Net sıfır karbon hedefi ve enerji verimliliği
Projede yer alan hava kaynaklı ısı pompaları ve fotovoltaik güneş panelleri, binanın enerji ihtiyacını karşılıyor. Yüksek yalıtımlı dış cephe ile birlikte bu stratejiler, projenin enerji tüketimini en aza indiriyor.
Stüdyonun açıklamasına göre Edith Road projesi, Greater London Authority (GLA) standartlarına göre %104 karbon emisyonu azaltımı sağlayarak net sıfır karbon hedefini başarıyla karşılıyor.
Sosyal konut anlayışına yeni yaklaşımlar
Satish Jassal Architects, yine Haringey bölgesinde mevcut bir konut yerleşkesine kırmızı tuğlalarla yeni bir sosyal konut bloku inşa etti. Öte yandan, Levitt Bernstein, Doğu Londra’daki bir sosyal konut projesine elmas desenli bir platform entegre ederken, David Chipperfield ise Lyon’daki bir nehir kenarı yerleşiminde sosyal konut blokunu ofis yapısıyla birlikte tasarladı.